ศัลยกรรมช่องปาก
ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ผ่าฟันฝัง
ถอนฟัน ผ่าฟันคุด ผ่าฟันฝัง
คือ ฟันกรามใหญ่ซี่ในสุด หรือซี่สุดท้ายในช่องปาก หรือฟันกรามซี่ที่ 3 นั่นเอง ส่วนใหญ่จะขึ้นมาในช่วงอายุ 17-21 ปี
บางท่านฟันซี่นี้ขึ้นมาได้เองตามปกติ ทำให้สามารถเอาออกได้โดย "การถอนฟันคุด" ได้ภายใต้ยาชาเฉพาะที่และไม่จำเป็นต้องทำการเย็บแผล
หากฟันซี่ในสุดไม่สามารถขึ้นมาได้เองในช่องปาก จะต้องทำ "การผ่าฟันคุด" ภายใต้ยาชาเฉพาะที่ โดยทันตแพทย์จะทำการเปิดเหงือก กรอกระดูกที่คลุมฟันคุด หรือกรอแบ่งฟันเป็นซี่เล็กๆ รวมถึงทำการเย็บแผลปิดหลังทำการผ่าฟันคุดเรียบร้อยแล้ว
ป้องกันอาการปวดจากฟันคุดที่ไม่สามารถขึ้นเองมาได้
ป้องกันการเกิดเหงือกอักเสบที่คลุมอยู่บนฟันคุด
ป้องกันฟันซี่ข้างเคียงผุ จากการที่มีฟันคุดดันอยู่ ซึ่งมักจะทำความสะอาดได้ค่อนข้างยาก
ป้องกันการเกิดถุงน้ำหรือเนื้องอกฟันคุด ทำลายกระดูกรอบๆ หรือซี่ฟันข้างเคียงได้
ป้องกันกระดูกขากรรไกรหัก โดยเฉพาะฟันคุดล่าง
ป้องกันการเกิดฟันซ้อนเก
"การถอนหรือผ่าฟันคุด" ไม่ได้น่ากลัวหรือเป็นอันตรายอย่างที่คิด แม้ว่าอาจจะเป็นหัตการที่กระทำแล้วทำให้เกิดความเจ็บปวดได้ แต่ถ้าทำทันทีหลังจากที่พบปัญหาของฟันคุด จะช่วยให้อาการเจ็บปวดฟันคุดลดลงได้อย่างมาก
อายุที่เหมาะสมในการเอาฟันคุดออกคือ 17-25 ปี เพราะการสร้างรากฟันยังไม่สมบูรณ์ (ความยาวรากฟันคุดประมาณ 1/2 ถึง 2/3 ของรากฟัน รวมทั้งกระดูกยังหยืดหยุ่นทำให้การผ่าตัดไม่ยากนัก และใช้เวลาพักฟื้นเร็วกว่าเมื่อเทียบกับช่วงวัยอื่นๆ
คือ ฟันที่ฝังในกระดูก ไม่สามารถขึ้นมาได้เองในช่องปากตามธรรมชาติ ใช้เรียกฟันซี่อื่นๆ ที่ไม่ใช้ฟันกรามซี่ที่ 3 โดยอาจจะเป็นฟันเกินหรือฟันแท้ โดยส่วนมากจะเป็นฟันเขี้ยวบน หรือฟันกรามน้อยบนหรือล่าง
โดยส่วนมากจะพบโดยบังเอิญจากการเอ็กซเรย์เพื่อการจัดฟัน ส่วนมากทันตแพทย์จะแนะนำให้ผ่าฟันฝังออกก่อนจัดฟัน ยกเว้นหากเป็นฟันที่สามารถดึงขึ้นมาโดยการจัดฟันได้ (Artificial eruption) เช่น ฟันเขี้ยวบน ซึ่งมีหลายปัจจัยร่วมด้วย เช่น อายุของคนไข้ ตำแหน่งการวางตัวของฟันฝัง ฯ แนะนำปรึกษาทันตแพทย์จัดฟันเพื่อประเมินก่อนว่าควรเอาออกหรือเก็บไว้
ฟันฝังในกระดูกมีลักษณะวางตัวดันฟันซี่ใกล้เคียง ทำให้เกิดการละลายของรากฟันซี่ใกล้เคียงได้
มีถุงน้ำรอบๆ ฟันฝัง
มีการปวด หรือเหงือกบวมบริเวณที่มีฟันฝัง
ตามแผนการรักษาจัดฟันของทันตแพทย์
ขั้นตอนแรกแนะนำให้ปรึกษาทันตแพทย์ เพื่อทำการตรวจ วินิจฉัยลักษณะของฟันคุดว่าควรถอนหรือผ่า รวมทั้งแจ้งทันตแพทย์ถึงโรคประจำตัว ประวัติการแพ้ยาร่วมด้วย เพื่อให้ทันตแพทย์ประเมินว่าควรจะผ่าฟันคุดได้หรือไม่
ทำการนัดวันผ่าฟันคุด โดยแนะนำเลือกวันที่สะดวก หรือช่วงวันหยุด เผื่อเวลาพักฟื้นหลังทำการผ่าตัดเล็ก เพราะอาจจะมีอาการปวดและบวมประมาณ 3-4 วันภายหลังการผ่าฟันคุดได้
เตรียมร่างกายให้พร้อมก่อนถึงวันผ่าฟันคุด รับประทานอาหาร หรือยาประจำตัว (ถ้ามี) มาให้เรียบร้อยก่อนทำ, นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ, แปรงฟันให้สะอาด, งดสูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮลล์
ตรวจ X-Ray เพื่อประเมินความยากง่ายของการผ่าฟันคุด
ทันตแพทย์จะทำการฉีดยาชาเฉพาะที่ เพื่อลดอาการเจ็บปวดระหว่างทำการเอาฟันคุดออก
ทันตแพทย์จะทำการเปิดเหงือกที่คลุมฟันคุดออกก่อน เพื่อให้เข้าถึงฟันคุดได้
จากนั้นจะทำการกรอกระดูกที่ปกคลุมฟันคุดออกก่อน
หากตำแหน่งฟันคุดมีลักษณะเอียง ทันตแพทย์จะทำการกรอแบ่งฟันเป็นชิ้นเล็กๆ เพื่อให้สามารถเอาฟันคุดออกมาได้ทั้งหมด
จากนั้นทำการล้างแผล และเย็บแผลปิดไว้
คนไข้ต้องกัดผ้าก็อซให้แน่นๆ 1-2 ชั่วโมง หรือจนกว่าเลือดจะหยุดไหล รวมทั้งทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด
นัดตัดไหม 7-10 วันหลังผ่าฟันคุด
กัดผ้าก็อซให้แน่นๆ จนกว่าเลือดจะหยุดไหล ถ้าชุ่มเลือดมากๆ แนะนำล้างมือให้สะอาดก่อนเปลี่ยนผ้าก็อซผืนใหม่
หากมีอาการบวมแนะนำให้ประคบเย็นในวันแรกที่ผ่าตัด หลังจากนั้นประคบอุ่นบริเวณที่บวมจนกว่าอาการจะดีขึ้น
รับประทานยาฆ่าเชื้อและยาแก้ปวดลดบวม ให้ครบตามที่ทันตแพทย์สั่งจ่าย
หลีกเลี่ยงการอมเลือดหรือน้ำลาย งดบ้วนปากแรงๆ งดดูดน้ำจากหลอด เพราะจะทำให้ลิ่มเลือดที่กำลังก่อตัวอยู่หลุดออกมาได้ ทำให้เลือดไหลไม่หยุดหรือปวดแผลได้
งดออกกำลังกายหนัก 2-3 วันแรกหลังผ่าฟันคุด
งดบุหรี่และแอลกอฮล์ เพราะจะขัดขวาางการหายของแผล
แปรงฟันได้ปกติ แต่งดใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์
หากมีเลือดออกมาผิดปกติ แนะนำให้รีบกลับมาพบทันตแพทย์ทันที
ปวดฟันคุดอยู่ สามารถผ่าฟันคุดได้เลยไหม
สามารถทำการผ่าฟันคุดได้เลยค่ะ ไม่จำเป็นต้องรอให้หายปวดหรือเหงือกหายบวมก่อน เพราะการติดเชื้ออาจจะลุกลามไปยังบริเวณเนื้อเยื่อใกล้เคียงได้ เช่น ใบหน้า ศีรษะ ลำคอ ทำให้เกิดอาการบวม อ้าปากไม่จำกัด กลืนน้ำลายแล้วเจ็บ ดังนั้นแนะนำให้รีบเอาฟันคุดออกโดยเร็วที่สุด เพื่อลดอาการเจ็บปวดดังกล่าวได้ทันที ร่วมกับการรับประทานยาฆ่าเชื้อตามที่ทันตแพทย์สั่งจ่าย
การเอาฟันคุดออกทำให้หน้าเรียวขึ้นไหม
ไม่เป็นความจริงค่ะ เพราะการผ่าหรือถอนฟันคุดออก ไม่ได้มีผลทำให้ใบหน้าเรียวขึ้น หรือส่งผลให้ขากรรไกรเล็กลง
อาการข้างเคียงหลังผ่าฟันคุดที่พบบ่อยๆ
ผลแทรกซ้อนหลังผ่าฟันคุดหรือฟันฝังที่เกิดขึ้นได้ แต่พบไม่บ่อย
มีเลือดออกมามากกว่าปกติในบริเวณผ่าตัด
มีไข้หรือติดเชื้อหลังการผ่าตัด
การการปวดบวมนานมากกว่าปกติ
มีกลิ่นปากรุนแรง
หรือมีอาการชาแปล๊บๆ ที่ริมฝีปาก ลิ้น คาง ในด้านที่ทำการผ่าฟันคุด
หากมีอาการเหล่านี้ แนะนำให้รีบแจ้งหรือพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด
M'JOY Dental Clinic (พัฒนาการ 46)
⏰ เปิดบริการทุกวัน เวลา 10:30 - 19:30 น. (ปิดทุกวันพุธ)
🚗 มีที่จอดรถ
🏥 1508 ถ.พัฒนาการ แขวงพัฒนาการ เขตสวนหลวง กทม. 10250
📞 095-970-0189